γράφει ο Παρασκευάς Κακάς Μ.D. Πλαστικός Χειρούργος
Οι ερευνητές έχουν δεδομένα που καταδεικνύουν τη νευροτοξικότητα και την περιβαλλοντική συσσώρευση χημικών ενώσεων που αναφέρονται ως “αρώματα” στα κοινά οικιακά προϊόντα. Τα αρώματα μπορούν να περιλαμβάνουν διάφορες χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων και γνωστών τοξινών, των φθαλικών ενώσεων.
Σκεφτήκατε ποτέ τι σημαίνει “άρωμα” σε μια λίστα συστατικών; Είναι ένας “γενικός” όρος για τους κατασκευαστές για κάθε μείγμα που έχει μια ευχάριστη οσμή, ανεξάρτητα από την τοξικότητα των συστατικών. Επιπλέον, οι κατασκευαστές θεωρούν αυτά τα μείγματα ως εμπορικά μυστικά και προστατεύονται από τον νόμο από την αποκάλυψη των χημικών ουσιών (συνήθως φθαλικών ενώσεων) που παράγουν την ευχάριστη οσμή.
Γενικά, οι χημικές ουσίες που παράγουν οσμές προστίθενται στα προϊόντα οικιακής χρήσης, τα καλλυντικά, τα προϊόντα καθαρισμού και τα αποσμητικά χώρου. Ανήκουν στις χημικές οικογένειες φθαλικών ενώσεων ή χημικών ευαισθητοποιητών. Η έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες είναι γνωστό ότι προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις, ενδοκρινικές διαταραχές, αναπνευστικά προβλήματα, νευροτοξικότητα και διάφορες άλλες ασθένειες. Επειδή δε είναι μη βιοαποδομήσιμα, τα “αρώματα” έχουν συσσωρευτεί στο περιβάλλον και στις πηγές νερού σε σημαντικές, βλαβερές συγκεντρώσεις.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental Research, συνοψίζει τις γνωστές χρήσεις και τις επιδράσεις των αρωμάτων όπως οι φθαλικές ενώσεις. Αυτό που βρήκαν ήταν καταπληκτικό.
Οι φθαλικές ενώσεις είναι εστέρες φθαλικού οξέος και βρίσκονται σε μεγάλη ποικιλία προϊόντων, όπως κόλλες, πλαστικά, απορρυπαντικά, φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά και αρώματα. Στα αρώματα οι φθαλικές ενώσεις χρησιμοποιούνται για να κάνουν τη μυρωδιά να διαρκεί περισσότερο. Οι φθαλικές ενώσεις παράγονται με ρυθμό 8 εκατομμυρίων τόνων ετησίως παγκοσμίως, οι οποίοι επικεντρώνονται στον αέρα, στο νερό και στο έδαφος. Έχουν συνδεθεί με ενδοκρινικές διαταραχές, παχυσαρκία, προβλήματα οστικής πυκνότητας και δυσλειτουργική λειτουργία σπέρματος. Στα παιδιά οι φθαλικές ενώσεις έχουν συνδεθεί με χαμηλή προσοχή, έλλειψη συναισθηματικού ελέγχου ή ρύθμισης, σύνδρομο διάσπασης προσοχής, κατάθλιψη και άλλα προβλήματα ανάπτυξης του νευρικού συστήματος.
Με όλες αυτές τις συντριπτικά αρνητικές συνέπειες, κάποιος θα αναρωτιόταν γιατί εξακολουθεί να εμφανίζεται η φαινομενικά άσκοπη προσθήκη “αρώματος” στα προϊόντα. Δυστυχώς, ο συνδυασμός του προστατευτικού καθεστώτος του εμπορικού μυστικού και η έλλειψη έρευνας άμεσης έκθεσης στα προϊόντα αυτά, εμπόδισαν τη ρυθμιστική δράση από τις αρχές. Τόσο τα φθαλικά όσο και τα συνθετικά αρώματα που μιμούνται ζωικές μυρωδιές, έχουν επιδράσεις βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Προς το παρόν, οι χημικοί ευαισθητοποιητές φαίνεται να έχουν λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις, εκτός από κάποιες αρνητικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
Πρέπει να ολοκληρωθεί αυστηρότερη έρευνα για την εφαρμογή προστατευτικών κανονισμών κατά της περιττής τοξικότητας των κοινών προϊόντων και του περιβάλλοντος. Είναι δίκαιο να πούμε ότι τα “αρώματα” μπορεί να είναι ο σύγχρονος «τρελός υδράργυρος» ή η ίδια ιστορία με τη βενζίνη με μόλυβδο. Αυτή η μελέτη θέτει καίρια ερωτηματικά για τους υγειονομικούς αξιωματούχους, τα οποία πρέπει να απαντήσουν και σύντομα να ξεκινήσουν την απαγόρευση των φθαλικών ενώσεων και των συνθετικών αρωμάτων ζώων. Οι χημικοί ευαισθητοποιητές μπορεί να είναι μια ασφαλέστερη εναλλακτική λύση για την παροχή ευχάριστης οσμής στους καταναλωτές χωρίς τις νευροτοξικές επιδράσεις.
Από το φύλλο της THESSNEWS #72 (23/09/2017-24/09/2017)
