γράφει ο Παρασκευάς Κακάς Μ.D. Πλαστικός Χειρούργος
Όταν χρησιμοποιούνται σωστά, τα αντηλιακά έχουν αποδειχθεί ότι εμποδίζουν τη βλάβη του δέρματος και τη δημιουργία μεταλλάξεων που οδηγούν σε φωτογήρανση ή ακόμα και καρκίνο. Αλλά αν δεν εφαρμοστεί αρκετά συχνά, ένα αντηλιακό μπορεί πραγματικά να ενισχύσει τη βλάβη του δέρματος, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) από τον ήλιο απορροφάται από τα μόρια του δέρματος και δημιουργεί ελεύθερες ρίζες οξυγόνου ή μόρια ROS, τα οποία προκαλούν ορατά σημάδια γήρανσης, προκαλώντας βλάβη στα κυτταρικά τοιχώματα και στο εσωτερικό του DNA. Πολύς ήλιος, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος, ειδικά επειδή δρα αθροιστικά.
Τα αντηλιακά περιέχουν φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας, τα οποία την εμποδίζουν να διεισδύσει κάτω από το στρώμα του δέρματος, που ονομάζεται επιδερμίδα.
Το FDA έχει θεσπίσει από το 1971 αυστηρές απαιτήσεις επισήμανσης, του γνωστού SPF (παράγοντας προστασίας από τον ήλιο). Στις ετικέτες, το SPF αντιπροσωπεύει τον σχετικό χρόνο που χρειάζεται για να πάρει κάποιος ασφαλή ηλιακή ακτινοβολία UVB. Για παράδειγμα, αν χρειάζονται 10 λεπτά, τότε εάν χρησιμοποιηθεί σωστά, ένα αντηλιακό SPF 30 θα πρέπει να παρέχει 30 φορές αυτό τον χρόνο, δηλαδή 300 λεπτά προστασίας πριν εμφανιστούν ηλιακά εγκαύματα.
Το πρόβλημα είναι ότι με την πάροδο του χρόνου, κάποια από τα φίλτρα που περιέχονται στο αντηλιακό διεισδύουν βαθύτερα στο δέρμα, επιτρέποντας περισσότερη υπεριώδη ακτινοβολία. Τότε τα πράγματα χειροτερεύουν.
Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα τρία ευρέως χρησιμοποιούμενα φίλτρα UV (οκτυλμεθοξυκινναμωμικό, βενζοφαινόνο-3 και οκτοκρυλένιο) που έχουν εγκριθεί από τη FDA παράγουν στην πραγματικότητα ROS στο δέρμα, όταν εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία. Έτσι, το επιζήμιο αποτέλεσμα του ήλιου πολλαπλασιάζεται αν αυτά παραμείνουν για πολύ χρόνο και απορροφηθούν.
“Οι αντηλιακές κρέμες κάνουν μια εξαιρετική δουλειά που προστατεύει από τα ηλιακά εγκαύματα, όταν χρησιμοποιούνται σωστά”, δήλωσε ο χημικός Kerry Hanson του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Riverside. “Αυτό σημαίνει όταν χρησιμοποιείτε αντηλιακό με υψηλό συντελεστή ηλιοπροστασίας [SPF] και το εφαρμόζετε ομοιόμορφα στο δέρμα. Ωστόσο, τα δεδομένα μας δείχνουν ότι εάν η κάλυψη στην επιφάνεια του δέρματος είναι χαμηλή, τα φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας που έχουν εισχωρήσει στην επιδερμίδα μπορεί να προκαλέσουν περισσότερη βλάβη παρά καλό. ”
Ο Hanson και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν αντηλιακό για να μοντελοποιήσουν τον ιστό του δέρματος και απεικόνισαν τις μετακινήσεις του σε βαθύτερα στρώματα και τα αποτελέσματα αυτής της απορρόφησης.
“Οι πιο προηγμένες αντηλιακές κρέμες που εξασφαλίζουν ότι τα φίλτρα UV παραμένουν στην επιφάνεια του δέρματος είναι καλύτερες”, δήλωσε ο Hanson.
Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες έχουν ορίσει ότι για να είναι αποτελεσματική η εφαρμογή αντηλιακών, είναι απαραίτητη η εφαρμογή κάθε δύο ώρες και ειδικά μετά από εφίδρωση ή κολύμπι, ασχέτως αν στην ετικέτα αναγράφεται ότι αντέχει και στο νερό.
Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες και ειδικά για τα παιδιά, η σωστή χρήση αντηλιακού είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την υγεία και την πρόληψη του καρκίνου.
Από το φύλλο της THESSNEWS #109 (09/06/2018-10/06/2018)