Συνέδεσε το όνομά του με το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας και διετέλεσε επτά φορές πρωθυπουργός.
Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου του 1864 στις Μουρνιές Χανίων. Το 1887 αποφοίτησε από τη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και δύο χρόνια αργότερα έκανε τα πρώτα του πολιτικά βήματα, αφού εξελέγη αντιπρόσωπος της περιφέρειας Κυδωνίας στις εκλογές για την Κρητική Βουλή.
Τον Ιανουάριο του 1891 παντρεύτηκε τη Μαρία Κατελούζου και απέκτησε δύο παιδιά, τον Κυριάκο και τον Σοφοκλή. Η γέννηση, όμως, του Σοφοκλή το 1894 έμελλε να είναι μοιραία για την 24χρονη μόλις Μαρία, η οποία πέθανε αναπάντεχα από επιλόχεια μόλυνση. Ο πρόωρος θάνατός της συγκλόνισε τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Έκτοτε και για όλη του τη ζωή, διατήρησε τη χαρακτηριστική γενειάδα, σε ένδειξη πένθους.
Το 1898, όταν οι τέσσερις μεγάλες δυνάμεις κήρυξαν την αυτονομία της Κρήτης, ο Βενιζέλος διορίστηκε Υπουργός Δικαιοσύνης. Αργότερα, όμως, ήλθε σε σύγκρουση με τον Ύπατο Αρμοστή, πρίγκηπα Γεώργιο. Έτσι, αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να κηρύξει το 1905 επανάσταση, με σκοπό την απομάκρυνση του πρίγκηπα και την ένωση της μεγαλονήσου με την Ελλάδα.
Η πολιτική μεταβολή στην Ελλάδα, τον φέρνει το 1909 στην Αθήνα. Ο κρητικός πολιτικός έγινε δεκτός με μεγάλο ενθουσιασμό και στις βουλευτικές εκλογές της 28ης Νοεμβρίου 1910, ως αρχηγός του νεοϊδρυθέντος Κόμματος των Φιλελευθέρων, επικράτησε με ευκολία.
Ο Βενιζέλος έθεσε σε εφαρμογή ένα ευρύ πρόγραμμα εκσυγχρονιστικών μεταρρυθμίσεων, που αποτυπώθηκαν στο Σύνταγμα του 1911.
Με την αναδιοργάνωση του στρατού κέρδισε τους απελευθερωτικούς πολέμους του 1912-1913 κατά των Τούρκων και των Βουλγάρων. Ο λαός επικροτώντας τις επιλογές του, του χαρίζει μία ακόμα εκλογική νίκη στις 11 Μαρτίου 1912.
Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο αγγλόφιλος Βενιζέλος διαφώνησε με το βασιλιά Κωνσταντίνο για το εάν έπρεπε να αναμειχθεί η χώρα μας. Η διαμάχη των δύο, κορυφώθηκε τον Νοέμβριο του 1916 με την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου.
Μετά το τέλος του «Μεγάλου Πολέμου», ο Βενιζέλος επιτυγχάνει ένα ακόμη διπλωματικό θρίαμβο με την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και τη δημιουργία της Μεγάλης Ελλάδας.
Έπειτα από μία αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας, ο Βενιζέλος ηττήθηκε στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 και απογοητευμένος αναχώρησε από την Ελλάδα, ανακοινώνοντας ότι εγκαταλείπει την πολιτική.
Επανήλθε τελικά στην πολιτική σκηνή ως πρωθυπουργός το 1928. Θα επιτελέσει σημαντικό έργο σε πολλούς τομείς, αλλά θα χρεωθεί τη χρεωκοπία της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1932.
Τον Ιανουάριο του 1933 σχηματίζει την τελευταία του κυβέρνηση. Στις εκλογές της 5ης Μαρτίου οι Φιλελεύθεροι ηττώνται, ενώ στις 6 Ιουνίου λαμβάνει χώρα νέα απόπειρα δολοφονίας του. Κάπως έτσι, ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να μην επιστρέψει ποτέ.
Άφησε την τελευταία του πνοή στο Παρίσι στις 18 Μαρτίου 1936 από εγκεφαλική συμφόρηση. Η σορός του μεταφέρθηκε κατ’ ευθείαν στην Κρήτη, υπό τον φόβο επεισοδίων στην Αθήνα.
Η ταφή του πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαρτίου στο Ακρωτήρι της Κρήτης, που συνδέθηκε με την αγωνιστική του παρουσία για την πραγματοποίηση των οραμάτων του.
