ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1687 Καταστροφή του Παρθενώνα από τους Ενετούς που πολιορκούν την Ακρόπολη. Μεσάνυχτα με πανσέληνο, μια οβίδα διαπερνά τη στέγη του Παρθενώνα και αναφλέγεται η πυρίτιδα που είναι αποθηκευμένη στο εσωτερικό του. Η έκρηξη ανοίγει τον ναό στα δύο…
1815 Ιδρύεται η «Ιερά Συμμαχία» μεταξύ Πρωσίας, Ρωσίας και Αυστρίας, που θα βάλει πολλά εμπόδια στην Ελληνική Επανάσταση.
1903 Στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, οι γυναίκες αποκτούν δικαίωμα ψήφου.
1905 Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν διατυπώνει, σε ηλικία 26 ετών, την ειδική θεωρία της σχετικότητας και την περίφημη εξίσωσή του Ε=mc2, σε άρθρο του στο γερμανικό περιοδικό «Χρονικά της Φυσικής».
1916 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος σχηματίζει στη Θεσσαλονίκη με το στρατηγό Δαγκλή και τον ναύαρχο Κουντουριώτη την Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης, η οποία διακηρύσσει την επιθυμία της για έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό των δυνάμεων της Αντάντ.
1920 Επιδεινώνεται η υγεία του βασιλιά της Ελλάδας, Αλεξάνδρου, μετά από δάγκωμα πιθήκου.
1950 Τα Ηνωμένα Έθνη ανακαταλαμβάνουν από τους Βορειοκορεάτες τη Σεούλ κατά τον Πόλεμο της Κορέας.
1957 Το μιούζικαλ West Side Story του Λέοναρντ Μπέρνσταϊν, ένα από τα κορυφαία όλων των εποχών, κάνει πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ.
1960 Οι υποψήφιοι για την προεδρία στις ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον και Τζον Κένεντι, πραγματοποιούν την πρώτη τηλεοπτική αναμέτρηση στα αμερικανικά χρονικά.
1964 Ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄παραδίδει την κάρα του αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου στην Ανατολική Εκκλησία. Η κάρα του αγίου επιστρέφει στην Πάτρα.
1965 Στη Βρετανία, η βασίλισσα προσφέρει στους Μπιτλς το παράσημο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
1972 Μεγάλη φωτιά ξεσπά στο κέντρο Όσκαρ στη Ρόδο με αποτέλεσμα 31 άτομα να απανθρακωθούν.
1980 Βόμβα εκρήγνυται κατά τη διάρκεια της μεγάλης γιορτής μπύρας, Οκτόμπερφεστ, στο Μόναχο, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 13 άνθρωποι και να τραυματισθούν 211. Ένα από τα θύματα και ο δράστης της επίθεσης, ο 21χρονος ακροδεξιός φοιτητής, Γκούντολφ Κέλερ.
1982 Παγκόσμιο ρεκόρ ακοντισμού πετυχαίνει στο διεθνές μίτινγκ «Βαρδινογιάννεια» στα Χανιά η Σοφία Σακοράφα, με βολή στα 74,20 μ.
1984 Υπογράφεται συμφωνία μεταξύ Λονδίνου και Πεκίνου που προβλέπει ότι μετά τις 30 Ιουνίου 1997, ημερομηνία λήξης της συμφωνίας που υπογράφηκε το 1898 μεταξύ Κίνας και Βρετανίας, ο κινεζικός στρατός θα επανακαταλάβει το Χονγκ Κονγκ, που θα μετασχηματιστεί σε ειδική διοικητική ζώνη με μεγάλη αυτονομία.
1989 Η τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» δολοφονεί τον Παύλο Μπακογιάννη, πρωϊ, στην είσοδο της πολυκατοικίας της οδού Ομήρου, όπου στεγαζόταν το γραφείο του. Η δολοφονία του συγκλόνισε το πανελλήνιο. Η κοινή γνώμη εκείνη την εποχή είχε στραμμένη την προσοχή της στο σκάνδαλο Κοσκωτά. Την ημέρα που δολοφονήθηκε, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε σχέδιο για χρηματοδότηση της Ευρυτανίας, σχέδιο που ο ίδιος είχε καταρτίσει.
1999 Επανεκλέγεται σε προεδρικό δημοψήφισμα χωρίς αντίπαλο με 93,8% Πρόεδρος της Αιγύπτου ο Χόσνι Μουμπάρακ.
2000 Στις 22:15 το «Εξπρές Σάμινα» προσκρούει στις βραχονησίδες Πόρτες της Πάρου και μέσα σε 20 λεπτά βυθίζεται. Από τους 510 επιβάτες του, 81 δεν καταφέρνουν να βγουν στη στεριά και πνίγονται.
2013 Ιδρύθηκε η Δημόσια Ραδιοφωνία που διαχειριζόταν την ελληνική κρατική ραδιοφωνία στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ και ήταν σε λειτουργία μέχρι που άνοιξε η ΝΕΡΙΤ.
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
1849 Ιβάν Πάβλοφ, Ρώσος φυσιολόγος γνωστός για το πείραμα με τα σκυλιά που άκουγαν το καμπανάκι και έτρεχαν τα σάλια τους γιατί κάθε φορά που ηχούσε τους έδιναν να φάνε.
1898 Τζορτζ Γκέρσουιν, Αμερικανός συνθέτης, πέθανε 11 Ιουλίου 1937, δημιουργός πολλών έργων για το μουσικό θέατρο και τον κινηματογράφο και με σημαντική συμβολή στη διαμόρφωση της τζαζ στις ΗΠΑ. Η Μπλε Ραψωδία και η φολκ όπερα Porgy and Bess, η πρώτη αμερικανική όπερα που εκτελέστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου, συγκαταλέγονται στα γνωστότερα έργα του.
Γόνος Ρώσων μεταναστών, εβραϊκής καταγωγής, πέθανε πρόωρα σε ηλικία 38 ετών. Ο αδελφός του Αϊρα ήταν στιχουργός των περισσότερων δημιουργιών του.
Το «An American in Paris» απογείωσε την ομώνυμη ταινία και το «Summertime» έγινε αθάνατο…
O’ Nuttin’. Η αρνητική κριτική εστίασε επίσης στον στερεότυπο τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται οι χαρακτήρες και εν γένει η ζωή των μαύρεέναν επίσης λευκό μουσικό με έδρα τη Νέα Υόρκη, αποτέλεσε επίσης πρόσφορ
Από το 1937, έπασχε από έντονους πονοκεφάλους που του άφηνα προσωρινές απώλειες μνήμης. Έχασε πολύ βάρος και χρειαζόταν υποστήριξη προκειμένου να περπατήσει. Στις 9 Ιουλίου έπεσε σε κώμα και τότε διαγνώστηκε με όγκο στον εγκέφαλο. Ο πρόωρος θάνατός του, δύο ημέρες αργότερα, συγκλόνισε την αμερικανική κοινή γνώμη, σε μία περίοδο που ο Γκέρσουιν βρισκόταν ακόμα στην ακμή του και ενώ προετοίμαζε αρκετές νέες συνθέσεις. Το 2007 η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου καθιέρωσε το βραβείο Γκέρσουιν, το οποίο απονέμεται ετησίως σε συνθέτες για τη συνολική προσφορά τους στη μουσική.
1922 Τάκης Μηλιάδης, Έλληνας ηθοποιός, γιος ηθοποιών! Ο πατέρας του, Νίκος Μηλιάδης ήταν δημοφιλής πρωταγωνιστής του μουσικού θεάτρου και η μητέρα του Μαρίκα Ανθοπούλου, επίσης ηθοποιός του μουσικού θεάτρου και κόρη της τραγουδίστριας όπερας, Μάγδας Κομνηνού.
Ηθοποιοί ήταν επίσης ο αδερφός του πατέρα του, αλλά και η πρώτη σύζυγος του πατέρα του, Ανθή Μηλιάδη, η οποία σκοτώθηκε στη Λούτσα το 1952 στη διάρκεια κινηματογραφικού γυρίσματος, όταν το αυτοκίνητο που τη μετέφερε προσέκρουσε σε ξεχασμένη από τον πόλεμο αντιαρματική νάρκη.
Ο Τάκης Μηλιάδης ασχολήθηκε με όλα τα είδη του θεάτρου, εκτός από την τραγωδία. Χαρακτηρίστηκε κάποτε Μορίς Σεβαλιέ της Ελλάδας, καθώς το 1952 συνόδευσε τις αδερφές Άννα και Μαρία Καλουτά σε κονσέρτο τους στο Μεζόν Γκαβό του Παρισίου και στο ακροατήριο ήταν μεταξύ άλλων και ο ίδιος ο Σεβαλιέ, που τον χειροκρότησε θερμά.
Έκανε τρεις γάμους, με τη Μπέτυ Μοσχονά και τη Σάσα Καζέλη. Από τον δεύτερο του γάμο με την Παρασκευή Κόλλια απέκτησε έναν γιο, τον Μάριο Μηλιάδη. Η εγγονή του Εβίτα Μηλιάδη, ασχολείται επίσης με το θέατρο, ακολουθώντας τα βήματα του παππού της.
Ήταν απόφοιτος της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά τον κέρδισε το θέατρο. Από την ημέρα που πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή μέχρι και το τέλος του βίου του έπαιζε στο θέατρο και συγχρόνως γύριζε ταινίες. Διακρίθηκε στις κωμωδίες -ερμηνεύοντας συχνά θηλυπρεπείς τύπους- δίπλα σε μεγάλα θεατρικά και κινηματογραφικά ονόματα της χώρας.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του πάθαινε εγκεφαλικά, αλλά παρ’ όλα αυτά οδηγούσε. Πέθανε στις 14 Απριλίου 1985 στο ΚΑΤ, δύο ημέρες μετά από ένα περίεργο τροχαίο ατύχημα που είχε με το αυτοκίνητό του κοντά στα Ιωάννινα, αφού το ατύχημα καθαυτό ήταν επιπόλαιο, εντούτοις ο ίδιος ανασύρθηκε από το όχημά του με πολλαπλά τραύματα και κατάγματα, στα οποία στη συνέχεια υπέκυψε.
1897 William Faulkner, Αμερικανός συγγραφέας που πέθανε 6 Ιουλίου 1962. Όλα τα έργα του διαδραματίζονται σε ένα τεχνητό σύμπαν του Αμερικάνικου Νότου. Πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1949 και δημιούργησε το Ίδρυμα Γουίλιαμ Φώκνερ, που έδινε υποτροφίες σε νέους αξιόλογους Αμερικανούς συγγραφείς.
Κατέκτησε δύο Πούλιτζερ το 1954 και το 1962. Το «Η βουή και η μανία» συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 100 αριστούργηματα της αγγλόφωνης λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Το 1962 τιμήθηκε με το «Χρυσό Μετάλλιο Λογοτεχνίας» της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών. Προς τιμήν του, έχει θεσμοθετηθεί το Βραβείο PEN/Faulkner.
Εργάστηκε για βιοποριστικούς λόγους ως σεναριογράφος στο Χόλυγουντ. Μια πτώση από το άλογό του το 1959 ήταν η αρχή προβλημάτων υγείας. Μια δεύτερη πτώση, του προξενεί θρόμβωση. Πέθανε από καρδιακή ανακοπή σε ηλικία 64 χρόνων, στις 6 Ιουλίου 1962.
Ο Φώκνερ επισκέφτηκε την Ελλάδα, ύστερα από πρόσκληση της Ακαδημίας Αθηνών και υπό την αιγίδα της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα. Στις 17 Μαρτίου του 1957 παραλαμβάνει σε ειδική εκδήλωση το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας των Αθηνών για την προσφορά του στη λογοτεχνία. Θα παρακολουθήσει την παράσταση του έργου του «Ρέκβιεμ για μια μοναχή» που ανέβασε ο Θίασος Κοτοπούλη σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυράτ, θα επισκεφτεί τους Δελφούς και τις Μυκήνες και θα κάνει κρουαζιέρα στις Κυκλάδες στο γιωτ του βιομήχανου Μποδοσάκη.
1966 Χρήστος Δάντης, Έλληνας τραγουδοποιός
1973 Όλγα Βασδέκη, Ελληνίδα αθλήτρια
1976 Μίχαελ Μπάλακ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1981 Σερένα Ουίλιαμς, Αμερικανίδα τενίστρια
ΘANATOI
1945 Μπέλα Μπάρτοκ, Ούγγρος συνθέτης
1973 Άννα Μανιάνι, Ιταλίδα ηθοποιός
1985 Ρίτα Μουσούρη, Ελληνίδα ηθοποιός
1989 Παύλος Μπακογιάννης, Έλληνας δημοσιογράφος με αντιστασιακή δράση κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, πολιτικός και βουλευτής Ευρυτανίας της «Νέας Δημοκρατίας», ο οποίος δολοφονήθηκε από την τρομοκρατική οργάνωση 17 Νοέμβρη.
Γεννήθηκε 10 Φεβρουαρίου 1935, σπούδασε Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία. Δίδαξε Πολιτικές Επιστήμες και Δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του ΄60 και για 10 περίπου χρόνια διηύθυνε το ελληνόφωνο πρόγραμμα της ραδιοφωνίας της Βαυαρίας, όταν έγινε το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Αντιτάχθηκε στο δικτατορικό καθεστώς και έκανε εκπομπές με σχόλια και ειδήσεις που αναμεταδίδοντα από την Deutsche Welle και πολύ γρήγορα έγιναν σημείο αναφοράς του αντιδικτατορικού αγώνα.
Στο Μόναχο γνώρισε τη Ντόρα Μητσοτάκη, κόρη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, η οποία σπούδαζε εκεί και την παντρεύτηκε το 1974. Με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, επέστρεψε στην Ελλάδα. Εργάστηκε στην εφημερίδα «Το Βήμα» και το 1982 ανέλαβε εκδότης – διευθυντής του εβδομαδιαίου περιοδικού «ΕΝΑ» ως το Φεβρουάριο του 1985. Από το Νοέμβριο του 1985 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1989 διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κώστα Μητσοτάκη. Τον Ιούνιο του 1989 εκλέχθηκε βουλευτής της μονοεδρικής περιφέρειας Ευρυτανίας.
Το πρωί της Τρίτης 26 Σεπτεμβρίου 1989 στην είσοδο της πολυκατοικίας της οδού Ομήρου 35, οι δράστες τον περίμεναν στις σκάλες που οδηγούσαν στο υπόγειο. Όταν εμφανίστηκε τον πυροβόλησαν πέντε φορές και τράπηκαν σε φυγή με το κλεμμένο αυτοκίνητο που το παράτησαν στην οδό Λέοντα Σγουρού 11. Ο σοφέρ άκουσε τους πυροβολισμούς, είδε τον Μπακογιάννη αιμόφυρτο στο πάτωμα και τον μετέφερε στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός όπου και κατέληξε.
Κηδεύτηκε στο Καρπενήσι στις 29 Σεπτεμβρίου παρουσία πολύ κόσμου, που φώναζαν συνθήματα κατά της τρομοκρατίας. Οι αρχές της πόλης τον τίμησαν δημιουργώντας το ομώνυμο πάρκο, όπου έχει στηθεί ο ανδριάντας του, και δίνοντας το όνομά του σε κεντρικό δρόμο της πόλης.
1990 Αλμπέρτο Μοράβια, Ιταλός συγγραφέας
2008 Πολ Νιούμαν, Αμερικανός ηθοποιός που είχε γεννηθεί 26 Ιανουαρίου 1925. Έχει πάρει πολυάριθμα βραβεία, ανάμεσα στα οποία ένα Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου (επίσης 2 τιμητικά και 9 υποψηφιότητες), 6 Χρυσές Σφαίρες, ένα Βραβείο SAG, ένα BAFTA και ένα Έμμυ.
Είχε επίσης βραβευτεί για την ερμηνεία του στην ταινία «Πόθοι στην κάψα του καλοκαιριού» στο Φεστιβάλ των Καννών, ενώ έχει λάβει τον Ασημένιο Λέοντα στο Φεστιβάλ του Βερολίνου για την ταινία «Δεν είμαι κορόιδο κανενός».
Επί 20 χρόνια υπήρξε οδηγός αγωνιστικών αυτοκινήτων, ενώ μέχρι και τις τελευταίες μέρες της ζωής του προσέφερε μεγάλο φιλανθρωπικό έργο.
Σε ηλικία 7 ετών, έκανε το ντεμπούτο του στην υποκριτική, σε μια σχολική παράσταση. Ήθελε να γίνει πιλότος αλλά έπασχε από αχρωματοψία. Υπηρέτησε στο αεροπλανοφόρο USS Bunker Hill κατά τη Μάχη της Οκινάουα την άνοιξη του 1945. Από τύχη δεν πέταξε γιατί ο πιλότος του είχε κάποια μόλυνση στα αυτιά. Η υπόλοιπη ομάδα του δεν επέστρεψε ποτέ…
Μετά τον πόλεμο, σπούδασε υποκριτική στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ και υπό την εποπτεία του Λη Στράσμπεργκ στο Actors’ Studio της Νέας Υόρκης. Παίζει σε παραστάσεις του Μπροντγουέϊ και η πρώτη του ταινία είναι το «Ασημένιο Δισκοπότηρο» 1954. Συμμετείχε σε ένα δοκιμαστικό με τον Τζέιμς Ντην για την ταινία «Ανατολικά της Εδέμ». Πρωταγωνίστησε στις ταινίες «Έξοδος», «Ο κόσμος είναι δικός μου», «Άγριος Σαν Θύελλα», «Ο Μεγάλος Δραπέτης», «Ο Πύργος της κολάσεως», «Άγριο Παιχνίδι» και «Η Ετυμηγορία». Με τον ηθοποιό Ρόμπερτ Ρέντφορντ παίζει σε δύο ταινίες ορόσημα: «Οι Δύο Ληστές» και «Το Κεντρί».
Πραγματοποίησε κοινές εμφανίσεις με τη σύζυγό του, Τζοάν Γούντγουορντ, σε αρκετές ταινίες. Σκηνοθέτησε αρκετές ταινίες χωρίς να παίζει σε αυτές. Για την ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε, «Το χρώμα του χρήματος» (1986) κέρδισε Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου.
Η τελευταία του εμφάνιση στον κινηματογράφο ήταν στο ρόλο του αφεντικού μιας οργάνωσης παρανόμων στην ταινία «Ο Δρόμος της Απώλειας» το 2002, στο πλευρό του Τομ Χανκς.
Ανακοίνωσε πως θα αποσυρθεί από την ηθοποιία στις 25 Μαΐου 2007. Ο γιος του από τον πρώτο του γάμο, ο Σκοτ, πέθανε το 1978 από χρήση ναρκωτικών και ο Νιούμαν ίδρυσε ένα κέντρο πρόληψης που φέρει το όνομα του γιου του. Με την Γούντγουορντ απέκτησε τρεις κόρες. Με τον Μάρλον Μπράντο παρότι και οι δύο δεν χώνευαν τη ζωή στο Χόλυγουντ, είχε αμοιβαία αντιπάθεια.
Το 1979 συμμετείχε στους αγώνες του Λε Μαν και τερμάτισε δεύτερος με μια Πόρσε 935. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90 οδηγούσε κυρίως Nissan και εμφανίστηκε σε διαφημίσεις αυτοκινήτων της εταιρίας. Στην ηλικία των 70, έγινε ο γηραιότερος οδηγός που αποτέλεσε μέλος νικηφόρας ομάδας σε σημαντικό γεγονός, στις «24 ώρες της Ντειτόνα».
Ίδρυσε κατασκήνωση για μη προνομιούχα παιδιά, χάριζε τα έσοδα από τις σάλτσες σε φιλανθρωπικά ιδρύματα και το 1999 προσέφερε $250.000 για την ανακούφιση των προσφύγων του Κοσόβου.
Τον Ιούνιο του 2008 διαδόθηκε πως ο Νιούμαν, πρώην μανιώδης καπνιστής, διαγνώστηκε με καρκίνο των πνευμόνων.
2012 Αλέξης Σολομός, Έλληνας σκηνοθέτης
