Burger Day, προς τιμήν του ζουμερού μπιφτεκιού που κρύβεται μέσα σε αφράτο ψωμάκι και συνοδεύεται από…ό,τι θέλει ο καθένας να προσθέσει!
Την πατρότητα του burger διεκδικεί το Αμβούργο της Γερμανίας λόγω ονόματος και ο Louis Lassen, ένας Δανός μετανάστης που έφτιαξε στο New Haven, το 1900 το πρώτο μπιφτέκι σε ψωμάκι. Το ντεμπούτο του πάντως το κάνει το 1904 στο Food Festival του St. Louis. Η ιδέα είναι πρακτική: τα κομμάτια κρέατος που δε «βγαίνουν» ολόκληρα, γίνονται κιμάς και έτσι τίποτε δεν πετιέται.
Η μεγάλη οικονομική ύφεση των 30s, απογειώνει τη δημοτικότητά του, αφού είναι φτηνό, νόστιμο και χορταστικό. Σήμερα, κυκλοφορούν, τέλειες vegan απομιμήσεις του. Ας γιορτάσουμε λοιπόν την ημέρα, ανάβοντας το barbecue!
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1770 Ο Βρετανός εξερευνητής, Τζέιμς Κουκ, φτάνει στην Αυστραλία
1864 Υπογράφεται από 12 χώρες η Συνθήκη της Γενεύης, η οποία προβλέπει τη δημιουργία του Ερυθρού Σταυρού.
1902 Ιδρύεται η αυτοκινητοβιομηχανία Cadillac.
1910 Η Ιαπωνία προσαρτά την Κορέα.
1931 Ιδρύεται γυναικείο τμήμα στην Ελληνική Αστυνομία.
1944 Γίνεται η τελευταία μεταφορά Γάλλων Εβραίων σε γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.
1953 Ιδρύεται πολιτικό κόμμα των Ελληνίδων με την επωνυμία «Ανεξάρτητο Δημοκρατικό Κόμμα Ελληνίδων».
1978 Κλήθηκαν για το φθινόπωρο οι πρώτες Ελληνίδες στο στρατό.
1982 Ψήφιση από τη Βουλή των νόμων για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης της περιόδου 1940-44.
1983 Την Ελλάδα επισκέπτεται ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ούλοφ Πάλμε, μετά από πρόσκληση του Ανδρέα Παπανδρέου.
1996 Φρίκη στο Βέλγιο από την αποκάλυψη της δολοφονίας 16 παιδιών και σεξουαλικής κακοποίησής τους από κύκλωμα παιδεραστών με επικεφαλής το Μαρκ Ντιτρού και κάλυψη από ανώτερες Αρχές.
1997 Στην Αυστραλία, μεγάλη δημοσιότητα παίρνει η ανακάλυψη εμβολίου για τον καρκίνο του μαστού από την Βάσω Αποστολοπούλου.
1999 Η Κατερίνα Θάνου κερδίζει το χάλκινο μετάλλιο στα 100 μ. με 10.84 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στη Σεβίλλη.
2004 Ο Πύρρος Δήμας φορά στο στήθος το τέταρτο Ολυμπιακό μετάλλιο, στην αυλαία της καριέρας του. Συγκινητικές στιγμές εκτυλίσσονται κατά τη διάρκεια της απονομής, με το στάδιο να σείεται επί 10 λεπτά, από τις ιαχές «Πύρρος-Πύρρος» και «Ελλάς-Ελλάς».
2004 Ο Δημοσθένης Ταμπάκος κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους κρίκους και χαρίζει στην Ελλάδα 9.862 βαθμούς στους Ολυμπιακούς της Αθήνας. Στην κωπηλασία, οι Βασίλης Πολύμερος και ο Νίκος Σκιαθίτης κερδίζουν το χάλκινο μετάλλιο στα 2.000 μ. του διπλού σκιφ ελαφρών βαρών.
2004 Ένα ιστορικό ρεκόρ ισοφαρίζει η Άρσεναλ, νικώντας τη Μίντλεσμπρο με 5-3. Οι «κανονιέρηδες» συμπληρώνουν 42 αγώνες αήττητοι, όσες και η ομάδα της Νότιγχαμ Φόρεστ το 1977-1978.
2004 Άγνωστοι εισβάλλουν στο Μουσείο του Όσλο και αφαιρούν δύο έργα του Έντβαρτ Μουνκ: ο ένας είναι ο πασίγνωστος πίνακας «Η Κραυγή».
2020 Ο Αλεξέι Ναβάλνι εισάγεται στο νοσοκομείο Charité στο Βερολίνο, μετά από πτήση ιατρικής εκκένωσης από το Ομσκ της Ρωσίας. Ο πρόεδρος του ιδρύματος Cinema for Peace, το οποίο οργάνωσε τη διακομιδή, λέει ότι ο κωματώδης Ρώσος ηγέτης της αντιπολίτευσης βρίσκεται σε «σταθερή κατάσταση». Τον είχαν δηλητηριάσει.
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
1862 Κλοντ Ντεμπυσί, Γάλλος συνθέτης
1902 Λένι Ρίφενσταλ, Γερμανίδα φωτογράφος και σκηνοθέτης. Έγινε διάσημη χάρη στις ταινίες προπαγάνδας που δημιούργησε για λογαριασμό της Ναζιστικής Γερμανίας, αν και η ίδια δεν ήταν ποτέ μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος.
Αναρρώνει από ατύχημα στο πόδι που έβαλε τέλος στην καριέρα της ως χορεύτρια, όταν την συνεπαίρνει ο κινηματογράφος. Ο σκηνοθέτης Άρνολντ Φανκ την επιλέγει ως πρωταγωνίστρια σε τρεις ταινίες του. Σκηνοθετεί η ίδια την ταινία «Το γαλάζιο φως». Το 1932 συναντά για πρώτη φορά τον Χίτλερ ο οποίος ήταν μανιώδης κινηματογραφόφιλος και είχε εντυπωσιαστεί από τη σκηνή της ταινίας όπου η Λένι χορεύει πάνω από τη θάλασσα. Την προσκαλούν στο Χόλιγουντ για να εργαστεί εκεί, αλλά επιλέγει να μείνει στη Γερμανία, αφού για τον Φύρερ είναι η «θεά του κινηματογράφου». Γυρίζει τις ταινίες «SOS Παγόβουνο», «Η νίκη της πίστης» και αποστηθίζει το «Mein Kampf».
Ο Χίτλερ της ζητά να κινηματογραφήσει το 6ο Συνέδριο του Κόμματος στη Νυρεμβέργη το 1934 ενώ η ίδια ήθελε να γυρίσει σε ταινία την αγαπημένη όπερα του Χίτλερ, «Tiefland».
Η ταινία της βαπτίζεται από τον ίδιο τον Χίτλερ «Ο Θρίαμβος της Θέλησης». Αντίγραφό της φυλάσσεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και σήμερα θεωρείται ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα προπαγανδιστικής φιλμογραφίας που έχουν ποτέ δημιουργηθεί.
Το 1935 γυρίζει το διάρκειας 18 λεπτών ντοκιμαντέρ «Η ημέρα της ελευθερίας: Η Βέρμαχτ μας», με την ευκαιρία του 7ου Συνεδρίου του Κόμματος. Από αυτό το συνέδριο προήλθαν οι Νόμοι της Νυρεμβέργης, οι οποίοι καθόρισαν το μέλλον των Εβραίων σε όλη την Ευρώπη. Αντίγραφο της ταινίας βρέθηκε μόλις το 1971!!!
Θα κινηματογραφήσει και τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936 ενώ έρχεται στην Ελλάδα για να φωτογραφήσει την Αρχαία Ολυμπία. Στο έργο αυτό τη βοηθά η διάσημη Ελληνίδα φωτογράφος Nelly’s. Στην ταινία «Olympia», χρησιμοποιείται για πρώτη φορά η κίνηση της κάμερας πάνω σε ράγες, ώστε να παρακολουθεί τις κινήσεις των αθλητών. Η ταινία άσκησε μεγάλη επιρροή στη σύγχρονη κινηματογράφηση αθλητικών γεγονότων. Αγνοεί την υπόδειξη του Γιόζεφ Γκέμπελς να αγνοήσει τους «μη Άρειους» αθλητές και προβάλλει τον μαύρο Τζέσε Όουενς. Ερωτεύεται τον Αμερικανό Ολυμπιονίκη του Δεκάθλου Γκλεν Μόρρις και βλέπει τον εαυτό της εξώφυλλο στο περιοδικό Time λόγω της «Ολυμπιακής» της ταινίας που κυκλοφόρησε το 1938 με την ευκαιρία των 49ων γενεθλίων του Χίτλερ.
Λίγο μετά την «Νύχτα των Κρυστάλλων», φτάνει στις ΗΠΑ για να βρει τις πόρτες κλειστές. Δέχονται να τη συναντήσουν μόνον ο Γουόλτ Ντίσνεϊ και ο Χένρι Φορντ.
Είναι πολεμική ανταποκρίτρια από το μέτωπο εισβολής στην Πολωνία και επιχειρεί να αποτρέψει την εκτέλεση 30 πολιτών, αλλά τη σταματούν οι στρατιώτες της Βέρμαχτ. Το 1940 στέλνει τηλεγράφημα στον Χίτλερ, ευχαριστώντας τον για την κατάκτηση του Παρισιού!
Η σχέση που είχε με τον Χίτλερ κλονίστηκε το 1944, όταν ο αδελφός της, Χάιντς, σκοτώθηκε στο ανατολικό μέτωπο. Παντρεύεται τον Πέτερ Γιάκομπ αφού όμως τον σύστησε στον Φύρερ, στο Κίτσμπουελ της Αυστρίας. Θα χωρίσει 2 χρόνια αργότερα.
Με το τέλος του πολέμου, συλλαμβάνεται από τα συμμαχικά στρατεύματα και αφήνεται ελεύθερη το 1948. Στις ανακρίσεις, δήλωνε ότι αγνοούσε παντελώς την ύπαρξη στρατοπέδων συγκέντρωσης και ότι αναγκάστηκε να κάνει ό,τι έκανε, επειδή ο Γκέμπελς την απειλούσε.
Μετά, αναχωρεί για την Αφρική, γράφει τρία σενάρια, κάνει περιοδεία με την ταινία των Ολυμπιακών Αγώνων, εκδίδει ένα φωτογραφικό λεύκωμα με τίτλο «Οι τελευταίοι των Νούμπα» και το 1972 της αναθέτουν τη φωτογράφηση των Ολυμπιακών του Μονάχου.
Το 1975 επιστρέφει στο Σουδάν, όπου, παρά την ηλικία της, παίρνει μαθήματα καταδύσεων και την επόμενη χρονιά εκδίδει ένα ακόμη φωτογραφικό λεύκωμα, με τίτλο «People of Kau» και ένα με υποβρύχιες φωτογραφίες, το «Coral Garden».
To 1993 ο Γερμανός σκηνοθέτης Ρέι Μύλλερ γυρίζει τη βιογραφία της σε ταινία, με τίτλο «The Wonderful, Horrible Life of Leni Riefenstahl». Το 2002, σε ηλικία 100 ετών, παρουσιάζει τη νέα της ταινία «Underwater Impressions», με υλικό από εκατοντάδες ώρες υποβρυχίων λήψεων. Θα πεθάνει ήσυχα στον ύπνο της, σε ηλικία 101 ετών, στις 8 Σεπτεμβρίου 2003.
1908 Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους του 20ού αιώνα και ειδικότερα ένας από τους «πατέρες» της φωτοδημοσιογραφίας.
1917 Τζον Λι Χούκερ, Αμερικανός τραγουδιστής και κιθαρίστας
1921 Ντίνος Δημόπουλος, Έλληνας σκηνοθέτης και συγγραφέας
1922 Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ, Ελληνίδα ενδυματολόγος
1932 Ανδρέας Βουτσινάς, Έλληνας σκηνοθέτης
1947 Γιάννης Ξανθούλης, ο μυθιστοριογράφος, δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας.από την Αλεξανδρούπολη, που μας χάρισε τον «Μεγάλο Θανατικό», την «Οικογένεια Μπες-Βγες», «Το καλοκαίρι που χάθηκε στο χειμώνα», «Ο Σόουμαν δεν θα ‘ρθει απόψε», «Το πεθαμένο λικέρ», «Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας», «Το ροζ που δεν ξέχασα», «Η εποχή των καφέδων», «Η Δευτέρα των αθώων», «Το τρένο με τις φράουλες», «Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες», «Ο Τούρκος στον κήπο», «Το τανγκό των Χριστουγέννων», «Ο Χρήστος Κοντοχρήστος», «Ο θείος Τάκης», «Του φιδιού το γάλα», «Κωνσταντινούπολη των ασεβών μου φόβων», «Η εκδίκηση της Σιλάνας», «Δεσποινίς Πελαγία», «Ο γιος του δάσκαλου», «Την Κυριακή έχουμε γάμο», «Εγώ, ο Σίμος Σιμεών»,
«Ζωή μέχρι χθες» και το πιο πρόσφατο «Μαρινέλλα-Οι νύχτες που έγιναν μεσημέρια».
1963 Τόρι Έιμος, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1964 Ματς Γουϊλάντερ, Σουηδός τενίστας
1978 Γιάννης Γκαγκαλούδης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1995 Ντούα Λίπα, Αγγλίδα τραγουδίστρια Αλβανικής καταγωγής, με και παγκόσμια αναγνώριση και διακρίσεις: τρία βραβεία Γκράμι, τρία βραβεία Brit, δύο MTV EMA, και ένα MTV VMA.
Το 2020 κυκλοφόρησε το δεύτερο προσωπικό της άλμπουμ με τίτλο Future Nostalgia, το οποίο έλαβε θετικές κριτικές και 6 υποψηφιότητες στα βραβεία Grammys για «Άλμπουμ της χρονιάς» και «Τραγούδι της χρονιάς».
Ακούγοντας τον πατέρα της να τραγουδά στο σπίτι David Bowie, Sting και Radiohead, ξεκίνησε το τραγούδι στα 5 της. Στα 14 άρχισε να ανεβάζει στο YouTube διασκευές τραγουδιών της Κριστίνα Αγκιλέρα και της Νέλι Φουρτάντο, ενώ στα 15, επιστρέφει στο Λονδίνο για να γίνει τραγουδίστρια. Για να καλύπτει τα έξοδα της δούλεψε σε εστιατόρια και ως μοντέλο του Topshop. Το 2017 κυκλοφορεί το πρώτο της άλμπουμ, μετά από πολλά singles που γνώρισαν αμέσως επιτυχία.
Το 2018, τραγούδησε στην τελετή έναρξης του τελικού του Τσάμπιονς Λιγκ στο Κίεβο. Δεύτερο άλμπουμ το 2020 με 3 ήδη πετυχημένα σιγκλ και συνεργασία στο «Levitating» με την Μαντόνα και τον ράπερ Μίσι Έλιοτ. Συνεργάζεται ακόμη με τον ράπερ DaBaby, την Βελγίδα τραγουδίστρια Angèle και την Μάιλι Σάιρους.
Στην ψηφιακή συναυλία της με τίτλο «Studio 2054», συμμετείχαν ο Έλτον Τζον και η Κάιλι Μινόγκ μεταξύ άλλων. Είναι χρηματοδότης του φιλανθρωπικού οργανισμού Sunny Hill Foundation που εδρεύει στην Πρίστινα. Το 2019 συμπεριλήφθηκε μεταξύ των καλλιτεχνών αλβανικής καταγωγής όπως η Ρίτα Όρα και η Μπίμπι Ρέξα που έκαναν έκκληση για βοήθεια προς τους πληγέντες του πολύνεκρου σεισμού της Αλβανίας. Κάλεσε δημίοσια τους Αμερικανούς αλβανικής καταγωγής να ψηφίσουν τον Τζο Μπάιντεν, αναφερόμενη στην φιλοαλβανική πολιτική του στο ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου.
Δηλώνει υπέρμαχος της ισότητας των δύο φύλων και συμμετείχε στις εκδηλώσεις της παρέλασης υπερηφάνειας Mardi Gras στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και στις διαδηλώσεις που έγιναν στο Λονδίνο με το σύνθημα Black Lives Matter.
Η ανάρτηση της στο Twitter με χάρτη της Αλβανίας που περιλαμβάνει εδάφη της Ελλάδας, της Σερβίας, της Βόρειας Μακεδονίας και του Μαυροβονίου, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Στις 27 Νοεμβρίου 2022, πήρε την αλβανική υπηκοότητα από τον πρόεδρο της χώρας Μπαϊράμ Μπεγκάι, μια μέρα πριν από την 110η επέτειο ανεξαρτησίας της χώρας.
ΘΑΝΑΤΟΙ
1935 Παύλος Κουντουριώτης, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1976 Τζίνα Μπαχάουερ, Ελληνίδα πιανίστρια δεθνούς φήμης που είχε γεννηθεί στις 21 Μαΐου 1913 στην Αθήνα από πατέρα Αυστριακό και μητέρα Ιταλίδα. Το πρώτο της ρεσιτάλ το έδωσε σε ηλικία 8 ετών! Στα 19 φεύγει για μουσικές σπουδές στο Παρίσι.
Μαθήτρια του Ραχμάνινοφ, από το 1930 μένει μόνιμα στην Αίγυπτο με τον πρώτο της σύζυγο, επιχειρηματία Ιωάννη Χριστοδούλου. Μετά τον αιφνίδιο θάνατό του το 1950, δεύτερος σύζυγος της έγινε ο βρεττανός διευθυντής ορχήστρας Άλεκ Σέρμαν.
Δίνει εκατοντάδες κοντσέρτα, ανάμεσα στα οποία 630 για τα συμμαχικά στρατεύματα στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις 22 Αυγούστου 1976 ενώ αναμενόταν στο Ηρώδειο, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Ουάσιγκτον, βρέθηκε νεκρή στο δωμάτιό της, από τον άντρα της, από καρδιακή ανακοπή στο σπίτι της στο Χαλάνδρι, το οποίο ακόμα επισκέπτονται αρκετοί θαυμαστές της απ’ όλο τον κόσμο.
Για να τιμήσει την προσφορά της, το ελληνικό κράτος εξέδωσε γραμματόσημο το 1981. Το 1976 καθιερώθηκε ο Διεθνής Διαγωνισμός Πιάνου Τζίνα Μπαχάουερ στο Σολτ Λέικ Σίτυ των ΗΠΑ, προς τιμήν της.
1978 Γιόμο Κενιάτα, Κενυάτης πολιτικός
1989 Diana Vreeland, πεθαίνει στα 86 της η fashion icon και ιέρεια του στυλ, αρχισντάκτρια του Harper’s Bazaar και της Vogue, σύμβουλος του Costume Institute του Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης.
2014 Εμμανουήλ Κριαράς, Έλληνας φιλόλογος
